1940’LI YILLARDA İNEGÖL’DE DÜVEN ÜRETİP ÇEVRE İLLERE SATTI

Tarımın ve hayvancılığın tek geçim kaynağı olduğu yıllarda, değeri de bir o kadar fazla olan, sap ile samanı birbirinden ayırmaya yarayan Düvenin, İnegöl’deki üretim ve kullanımını sizler için araştırdık.

İlginç ve bir o kadar da güzel olan hikaye, Kurtuluş Savaşı’ndan sonra Düvenci Mahmut Kınabaş’ın yaşadığı Kırcaali bölgesinin Misak-ı Milli sınırlarının dışında kalmasıyla başlar. Mahmut Kınabaş, hal böyle olunca Anadoluya gelir. Çeşitli illerde bir süre yaşayan Düvenci Mahmut Kınabaş, daha sonra kardeşlerinin İnegöl’de yaşadığını öğrenir ve İnegöl’e gelir. 1940’lı yıllarda şimdiki Sinanbey Mahallesi’nde düven imalatına başlar ve serüvende bu şekilde başlamış olur.

1940 YILINDA İMALATA BAŞLAR

Dedesi Düvenci Mahmut Kınabaş’ın hikayesini anlatan 55 yaşındaki Mahmut Kınabaş, “Düven, harmanda ekinlerin tanelerini sapından ayırmak için kullanılan, önüne koşulan hayvanlarla çekilen, alt yüzeyinde keskin çakmak taşları çakılı kızak biçiminde araçtır. Buğdayın sap ile saman kısmını birbirinden ayırır. 1900’lü yılların başlarında Osmanlı Toprağı olan Kırcaali’de bulunan Saruhanlı bölgesinin Mestanlı Köyü’nden trenlerle Konya, Adana ve Çukurova tarım bölgelerine düven ve düven onarımı yapmak için bu bölgelere gelirlermiş.  Dedem, Kurtuluş Savaşı’nın bitiminden sonra Misak-ı Milli sınırlarımızın dışında kalan Kırcalı bölgesinden Anadolu’ya giriş yapar. Önce Tekirdağ Muratlı’da konaklar sonra Bandırma’ya gelir. Bir müddet burada konakladıktan sonra, daha önce Anadolu’ya gelen ağabeylerinin İnegöl’de konakladıklarını öğrenir. İnegöl’de, düvenin ham maddesi ağacın çok olmasından dolayı o da İnegöl’e gelir. 1940 yılında şimdiki Sinanbey Mahallesi dediğimiz yerdeki evinin yanında düven imalatına başlar” şeklinde konuştu.

Mümin Kınabaş sözlerini şu şekilde sürdürdü;

FABRİKA HALİNE GELİR ÇEVRE İLLERE SATILIR

“ İlerleyen yıllarda Çardak Camii’nin altında Düven imalatını genişletir. Düven imalatı dönemin şartlarına göre bir fabrika haline gelir. Burada yapılan düvenler Edirne, Bandırma ve Çanakkale bölgelerine kamyonlarla sevk edilir. Düvenlerin arka kısımlarına çakılan çakmak taşlarını ise Afyon’dan büyük parçalar halinde getirir. İş imkanlarının kısıtlı olduğu o dönemlerde insanlar çakmak ve düven taşları yaparak geçimlerini sağlarlar.”

HAYIRSEVER İNSANDI

“Dedem hayırsever kimliğe sahip bir insanmış. Memleketi Kırcalı Mestanlı’da büyük bir çeşme yaptırmış. İnegöl’de Çardak Camii ve Kırcalı Camii’nin yapımına büyük katkıları olmuş. Dönemin Bursa Valisi aracılığıyla Bursa’daki çeşitli camilerin yapımına da katkısı bulunmuş. İnegöl’ün her köyüne faydası olan, İnegöl için bir değer olan Düvenci Mahmut Kınabaş dedemi sevgi, saygı ve özlemle anıyorum.”