BDDK’dan yeni ‘manipülasyon’ hamlesi hazırlığı

BDDK, piyasalarda “ucu açık” bir düzenleme olduğu ve suçun kapsamının net olmadığı için eleştirilere neden olan finansal piyasalarda manipülasyon, yanıltıcı işlem ve uygulamaları belirleyen yönetmelikte değişikliğe hazırlanıyor.

Bu düzenleme, bir çok bankacı ve analist tarafından “yoruma açık” maddeler içermesi nedeniyle aralarında döviz işlemlerinin de olduğu standart bir çok işlemi de kapsayabileceği endişeleriyle eleştirilmişti.

Bankalar da bu düzenlemenin ardından manipülasyon nedeniyle suçlanma riskini azaltmak amacıyla çalışanlarına yönelik iletişim sınırlamaları uygulamış, bazı bankalar çalışanlarının medyada yer alabilecek açıklama ve yorumlarına da sınırlama getirmişti.

Reuters’a bilgi veren beş kaynak BDDK’nın bu düzenlemesiyle ilgili yönetmelik üzerinde bir çalışma yaptığını belirttiler. Düzenleme ile ilgili yönetmeliğin AB’ye uyumlu hale getirilmesi, ucu açık ya da yoruma açık bir madde kalmaması planlanıyor.

Kaynaklar bankacılık sektörünün konu hakkındaki görüşlerini ekonomi yönetimi ve/veya ilgili kurumlara iletirken, düzenlemede “tedirginlik yaratan” ve “uygulamada soruna neden olan” unsurların ortadan kaldırılması planlanıyor.

Yönetmelik olarak uygulamaya alınması planlanıyor

Öte yandan kaynakların verdiği bilgilere göre düzenleme büyük ihtimalle yasa değişikliğine ihtiyaç duymayacağı için yönetmelik olarak uygulamaya alınacak.

BDDK, finansal piyasalarda manipülasyon, yanıltıcı işlem ve uygulamaları belirleyen yönetmeliğini 2020 yılı Mayıs ayında Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti.

Söz konusu düzenlemede Bankacılık Kanunu’nun 76/A kapsamına giren manipülasyon ve yanıltıcı işlem ve uygulamaları 11 madde ile belirlenmişti.

Reuters’a bilgi veren bir ekonomi yetkilisi , “BDDK’nın geçen yıl yaptığı finansal piyasalarda manipülasyon, yanıltıcı işlem ve uygulamaları belirleyen yönetmelik üzerinde bir çalışma yapılıyor. Bu çalışmada tedirginlik yaratan ve uygulamada soruna neden olan bazı düzenlemelerde değişikliğe gidilmesi gündemde” dedi ve ekledi:

“BDDK’nın yaptığı çalışma kapsamında öncelikle yapılacak değişiklik için bir kanuna ihtiyaç duyulmadığı sadece yönetmelikle ortaya çıkan sorunun aşılabileceği kanaati oluştu. Rahatsızlık yaratan bu düzenleme ile ilgili ortaya çıkan sorunun giderilmesi için BDDK diğer kurumlarla ve sektörle irtibatlı şekilde bir çalışma yürütülüyor.”

BDDK konuya ilişkin bir yorum yapmadı.

AB’YE UYUMLU HALE GETİRİLECEK

Reuters’a bilgi veren bir üst düzey bir bankacılık kaynağı ise “Manipülasyon düzenlemesi 2020 Mayıs’ta gelmişti. Bu madde AB esaslı olmakla birlikte, AB hükümlerinden epeyce ayrışan yerleri de vardı. O kadar ucu açık bir madde ki, sektörün de bu yönde oldukça eleştirileri vardı. Bankalar olarak bununla ilgili görüşler iletildi, ucu açık yerlerin daha somut hale getirilmesi için bir düzenleme yapılıyor. Bu maddenin AB’ye uyumlu hale getirilmesi ucu açık kalmaması için bir düzenleme olacak” dedi.

Öte yandan kaynakların verdiği bilgiye göre bankacılık sektörü manipülasyon, yanıltıcı işlem ve uygulamalarının yanı sıra vergi düzenlemeleri, aracılık maliyetleri gibi bir sektöre yönelik ihtiyaçları düzenleyici kurumlara ve ekonomi yönetimine iletti.

İlgili düzenlemede belirtilen manipülasyon ve yanıltıcı işlem ve uygulamalara ilişkin 11 madde arasında belirgin eleştirilenler şu şekilde idi:

*Bir finansal aracın arzına, talebine veya döviz kuru ve faiz dahil fiyatına ilişkin yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandıran ya da uyandırabilecek olan ya da bu fiyatın anormal veya yapay düzeyde tutulmasını sağlayan ya da sağlayabilecek olan yanlış veya yanıltıcı bilgi veya söylentileri, internet dahil herhangi bir kitle iletişim aracı yoluyla ya da başka bir yolla yaymak.

*Öncesinde pozisyon alınmış bir finansal araç hakkında, alınan pozisyonla ilgili çıkar çatışmasının kamuoyundan gizlenmesi suretiyle, internet veya diğer kitle iletişim araçları yoluyla görüş bildirerek söz konusu finansal aracın, faiz oranı ve döviz kuru dahil, fiyatı üzerinde etkide bulunmak veya bulunmaya çalışmak

*Finansal sisteme olan güveni zedeleyerek sistemik riske neden olabilecek şekilde bilgi ve söylentiler yaymak

*Arz talep dengesinin normal şartlarda gerçekleşmediği dönemlerde, finansal piyasaların dalgalanmasından ya da sığlığından faydalanmak suretiyle, finansal piyasaların düzensizliğini artıracak ya da istikrarını olumsuz etkileyecek şekilde, bir finansal aracın fiyatına veya faiz, döviz kuru, CDS gibi referans değerlere etkide bulunacak işlemlere dahil olmak, aracılık etmek, bu tür işlemler için emir vermek veya benzeri faaliyetlerde bulunmak

*Tasarruf sahiplerini gerçeğe aykırı veya yanıltıcı şekilde yönlendirmek.