Akdeniz’de deniz canlıları ekosistemi kayıt altına alınıyor

Yaklaşık 8 yıl önce Akdeniz Su Ürünleri Araştırma, Üretme ve Eğitim Enstitüsü envanterine kazandırılan 32 metre uzunluğunda ve 8 metre genişliğindeki gemi, geniş bir alanda çalışmalarını sürdürüyor.

Dört metre su altı draftı (Geminin tabanı ile su seviyesi arasında kalan mesafe) bulunan, 1400 beygirlik bir motor tertibatı olan 320 grostonluk gemi ile yıl boyunca mavi vatanda ve uluslararası sulardaki balık türleri, gelişimleri, göç dalgası konusunda çalışmalar yapılıyor.

Enstitü Müdürü Serkan Erkan, AA muhabirine, gemiyle ilk olarak Akdeniz’de karides popülasyonunun belirlenmesi üzerine çalıştıklarını, ardından İskenderun’dan Fethiye Körfezi’ne kadar olan alanda balık stoklarının belirlenmesine yönelik proje gerçekleştirdiklerini söyledi.

Marmara’daki müsilaj sorunu, Karadeniz’de hamsi stokları ile ilgili de çalışmalar yaptıklarını dile getiren Erkan, uluslararası alanda da 2 defa Lübnan’da ve KKTC kara sularında balıkçılığın yapılıp yapılamayacağını araştırdıklarını kaydetti.

Erkan, “Çalışmalarımızda hangi balıkların hangi alanlarda ne tür yoğunlukta bulunduğu, av yasağının hangi dönemlerde olması gerektiği, bölgeye yeni gelen türlerin popülasyonu konularında bilimsel veriler ortaya koyuyoruz. Bu verileri de raporlar halinde karar verici merkezlere iletiyoruz.” dedi.

“Su altı görüntüleme ve izleme cihazları var”

Gemiyle su altında analizler yapabildiklerini belirten Erkan, şunları söyledi:

“Farklı yüksekliklerden su örneği alıp, 8 ayrı parametresini analiz edebiliyoruz. Su altı batimetri (Derinlik) haritalarını çıkarabiliyoruz, 800 metre derinliğe kadar trol çekip, farklı derinliklerden istediğimiz ölçülerde balık örneği çıkarabiliyoruz. Oldukça gelişmiş su altı görüntüleme ve izleme cihazları var. Örneğin, suyun 600 metre derinliğinde ağımızın üzerindeki sensörlerle ağın açıklığını, içine giren balık sayısını, tonajını hatta arkadaşlarımızın tecrübesiyle tür çeşitliliğini bile su altında yaklaşık tahmin edebiliyoruz.”

Erkan, bilimsel ekibin de çok donanımlı olduğunu, yaklaşık 300 türün ayrımını yapabildiğini ve uluslararası organizasyonlarda bilimsel çalışmaları ortaya koyabildiklerini bildirdi.

Yeni yetiştiricilik yerlerinin açılmasıyla ilgili de proje geliştirdiklerini belirten Erkan, “Denizde yetiştiriciliği artırmayı hedefliyoruz. Deniz ürünleri üzerine yetiştiricilikte Avrupa’da birinciyiz, başta çupra, levrek ve alabalık olmak üzere Avrupa’nın tedarikçisiyiz. Bunun devam etmesini istiyoruz.” dedi.

“Gemideki laboratuvarlarla karaya çıkmadan balıklar inceleniyor”

“Akdeniz Araştırma 1 Gemisi’nin Türkiye’de en donanımlı, Avrupa’da ise birkaç gemiden biri olduğunu” vurgulayan Erkan, “18 personel, 1 ay hiç karaya uğramadan gemimizde çalışabilir. Soğuk hava depoları var, çıkartılan balıklar stoklanabiliyor. Pek çok balığı bilimsel olarak çalışmak için karadaki laboratuvarlara getirmeye gerek yok, gemi yol alırken de bilim ekibi gemide çalışmalarına devam ediyor.” diye konuştu.

Akdeniz’deki orkinosların göç dalgası üzerine de proje hazırladıklarını belirten Erkan, “Nerede yumurtalıyorlar, nerelere göç ediyorlar, bunları izliyoruz. Bu yıl 20 orkinos balığına uydudan izleme cihazı taktık, onları izliyoruz. Yıl dolduğunda cihazlardan verileri toplayacağız.” ifadelerini kullandı.

Serkan Erkan, hem potansiyel yetiştiricilik alanlarını hem de tür çeşitliliğini belirlediklerini kaydetti.