Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti 100 Yaşında

Çok sayıda öğrenci ve öğretim üyesinin izlediği konferans, saygı duruşunun ardından Türkiye ve Azerbaycan’ın milli marşlarının okunmasıyla başladı. Açılışta konuşan Uludağ Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Yüce, iki ülke arasındaki münasebetleri, “Türkiye Azerbaycan, Azerbaycan Türkiye’dir” diye tanımlayarak, kurucularından Mehmut Emin Resulzade’nin ifadesiyle, “Azerbaycanlılar milliyet bakımından Türk, din bakımından İslâm, medeniyet bakımından doğuludur. Kendisine mahsus lehçesi ile Anadolu Türkçesine yakın bir şiveyle konuşan Azerbaycan Türkleri, çeşitli şivelere sahip ve bulunduğu yerlere göre çeşitli isimler taşıyan büyük Türk ağacının bir dalıdır” dedi.

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti’nin 28 Mayıs 1918’de Mehmet Emin Resulzade ile devrin kıymetli devlet adamları ve askerleri tarafından büyük bir fedakârlık sonucu kurulduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Yüce, “Bu devlet, Osmanlı imparatorluğu tarafından derhal tanınmıştır. Dış baskıyla ve içteki ağır durumun sebebiyet verdiği ortamda 23 ay yaşamasına rağmen, bu cumhuriyet, en çağdaş devlet yönetimi formunu uygulamış ve bugünkü Azerbaycan’ın temelleri de o dönemde atılmıştır. Mehmet Emin Resulzade’nin ifadesiyle ile ‘Azerbaycan, Müslüman âleminde ilk cumhuriyet, Türk dünyasında ilk devlettir. Türk asıllı bütün devletler genellikle dinî bünye üzerinde kurulmuş oldukları halde Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti çağdaş, milli, bağımsız anlayışıyla Türk milli demokratik devlet yapısına dayalıdır. Azerbaycan Türk’ünün Türk’e olan sevdası kadar bizim de Azerbaycan’a sevdamızın olması gerekmektedir. Azerbaycan Türk’ünün Türkiye’yi tanıdığı kadar bizim de Azerbaycan’ı tanımamız gerekiyor. Bu nedenle bu tür toplantıları sık sık yapmamız gerekiyor” diye konuştu.

Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Özdal’ın moderatörlüğünde gerçekleşen konferansta, Uludağ Üniversitesi Tarih Bölümünden Nilüfer Mutlu, “Hanlıklar Döneminden Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti’nin Kuruluşuna Dek Azerbaycan Tarihi”ni, Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Murat Jane de “Azerbaycan Demokratik Culhuriyeti’nin Kuruluş Sürecinde Büyük Güçlerin Rolü”nü analiz etti.