Türkiye’nin teknoloji odaklı “Yatırım Haritası”nda “yerli ve milli” damgası

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yürüttüğü “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı” kapsamında desteklenen projelerin yer aldığı “Yatırım Haritası”, savunmadan sağlığa, mobiliteden makineye kadar çeşitli alanlarda Türkiye’nin yürüttüğü yerli ve milli çalışmaları gözler önüne serdi.

AA muhabirinin, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verileri ile projelere yönelik bilgilerin yer aldığı “Yatırım Haritası” uygulamasından yaptığı derlemeye göre, katma değerli üretimin hayata geçirilmesi için ülkenin dört bir yanındaki kritik sektörlere destekler veriliyor. Bu desteklerle yurt dışına bağımlılık bulunan ürünlerin ülkede yerli ve milli imkanlarla üretilerek katma değer oluşturulması hedefleniyor.

Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında bugüne kadar açılan 5 çağrıda toplam 178 proje desteklenirken 4,7 milyar lirası AR-GE harcaması olmak üzere, toplam 52,7 milyar liralık yatırımın gerçekleştirilmesi planlandı. Böylece 5 yıl sonunda 855,8 milyar liralık katma değer oluşturulması öngörüldü. Yatırım Haritası’na bakıldığında Marmara, Ege ve Orta Anadolu illerindeki proje yoğunluğu dikkati çekerken atılım hedeflenen sektörlerin tercih edildiği görüldü.

Savunmadan sağlığa birçok proje görücüde

Projelerin illere dağılımı göz önüne alındığında, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara öne çıktı.

Yatırım Haritası’na göre, İstanbul’da sağlık ve kimya ürünlerinde 15, üretimde yapısal dönüşüm alanında 7, makine sektöründe 6 ve mobilitede 1 olmak üzere 29 projeye destek verildi. Yatırım tutarı 6 milyar lira olarak planlandı.

İstanbul’u 25 projeyle Kocaeli izledi. Bu ilde mobilite alanında 11, sağlık ve kimya ürünlerinde 10, üretimde yapısal dönüşümde 3, makine alanında ise 1 projeye destek sağlanırken 6 milyar liralık yatırım hedeflendi.

Kocaeli’yi, 15 projenin yürütüldüğü Bursa takip etti. Söz konusu ilde mobilite alanında 7, üretimde yapısal dönüşüm ve makine alanında 3’er, sağlık ve kimya ürünleri alanında 2 projeye destek veriliyor. Yatırım tutarı 4 milyar lirayı buluyor.

Desteklenen iller arasında dördüncü sırada Ankara yer alıyor. Başkentte sağlık ve kimya ürünlerinde 8, mobilitede 5, makine alanında 1 olmak üzere 14 projeye destek sağlanıyor. Yatırım tutarı 4 milyar lira olarak planlandı.

Ankara’yı 8 projenin uygulamaya alındığı Tekirdağ izledi. Söz konusu ilde sağlık ve kimya ürünlerinde 5, mobilitede 2, makine alanında 1 projeye destek aktarıldı. Yatırım tutarı 3 milyar lira olarak kayıtlara geçti.

Savunma sanayisinde stratejik adımlar

Yatırım Haritası’ndaki projeler incelendiğinde, savunma sanayisi alanında yürütülen projeler dikkati çekti. Bu alandaki yerli ve milli projelerin pek çok alt ürünleri verilecek desteklerle üretilmiş olacak.

İzmir’de faaliyet gösteren Volt Teknoloji şirketinin desteklenen projesiyle Türkiye’nin en stratejik hedeflerinden “Milli Muharip Uçak”ın elektrik güç ve aktarma sistemlerinin yerlileştirilerek geliştirilmesi, seri üretim altyapısı ve test sistemlerinin kurulması hedeflendi. Böylece, projedeki yurt dışına bağımlılık da azaltılacak. Türkiye, proje sayesinde havacılıkla ilgili yüksek teknoloji düzeyinde bilgi, tecrübe ve kabiliyete kavuşacak.

Kocaeli’de faaliyet gösteren Tekno Kauçuk firmasının ürettiği “Döner Kanatlı Hava Araçları İçin Elastomerik ve Hidro Elastomerik Pal Sönümleyici Sistemleri Projesi”, Türkiye’nin önde gelen savunma sanayisi teknolojilerinden TUSAŞ’ın ATAK-1, ATAK-2 ve GÖKBEY helikopterlerinin alt parçalarının yerlileştirilmesini sağlayacak. Ayrıca bunların üretilmesiyle dışa bağımlılık önemli ölçüde azaltılacak, gelecek dönemde ihracata yönelik planlamalar da yapılacak.

Bursa’da faaliyette bulunan Durmazlar Makina firmasına verilen destek kapsamında, “Durma İlasis-İleri Lazer Sistemleri” projesi yürütülüyor. Projeyle Türkiye’nin ilk yerli ve milli lazeri Brilase fiber lazer sistemlerinin, kesim ve kaynak uygulamalarının alt bileşenleri yerli ve milli kaynaklarla geliştirilecek.

Togg ve YHT’ye “yerli ve milli” parçalar

Verilen destekle Vestel’in İzmir’de “Elektrikli Şarj İstasyonu Tasarımı ve Üretimi Projesi” de yürütülüyor. Bu kapsamda üretilecek ürünler hızlı şarj teknolojisini ve ultra hızlı, yüksek güçlü şarj teknolojilerini içereceği için Avrupa’nın ve Türkiye’nin ihtiyaç duyacağı şarj istasyonu tiplerinin büyük bir bölümünü kapsayacak. Yerli imkanlarla üretilecek şarj istasyonlarıyla bu alanda yerli endüstri ve yan sanayinin gelişimi sağlanacak. Bu alanda oluşabilecek muhtemel dış ticaret açığına katkıda bulunulacak.

Apetech Otomotiv’in, Balıkesir’de uygulamaya aldığı “Kara Taşıtlarına Yönelik Seramik Matriksli Fren Balatası ve Raylı Sistem Araçlarına Yönelik Metal Matriksli Fren Balatalarının Aynı Hatta Üretilebildiği Endüstri 4.0 Unsurları İle Donatılmış Modern Üretim Tesisi Kurulması Projesi” ile seramik katkılı polimer takviyeli ve yüksek hızlı tren fren balatası üretilmesi planlanıyor. Proje sayesinde, Türkiye’nin milli otomobil projesi Togg’un mümkün olan en yüksek oranda yerli imkanlarla üretilmesi öngörülüyor. Proje Togg’un yerlilik oranının, güvenliğinin ve konforunun artırılmasına da katkı sağlayacak.

Kanser ve SMA’ya yönelik projeler

Tekirdağ’da faaliyet gösteren Polifarma İlaç Sanayi ve Tic. AŞ’nin “Spinal Muskuler Atrofi (SMA)” tedavisine yönelik ilaç geliştirme ve üretim projesi de desteklenen projeler arasında yer alıyor. Projeyle, ülkenin ilk yerli SMA hastalığı ilacının ülkeye kazandırılması hedefleniyor. Türkiye’de ve dünyada üretilmeyen formların geliştirilmesiyle yenilikçi yatırım da sağlanacak. Ayrıca AR-GE çalışmaları kapsamında kullanılacak ham maddenin yerli üretimi yapılacak.

İstanbul’da faaliyette bulunan RS Araştırma firmasının “Kanser Tedavisine Yönelik Yeni İlaç Geliştirilmesi ve Üretim Tesisi Yatırım Projesi” ile firmanın kendi geliştirdiği ilaç taşıyıcı sistem kullanılarak, kanser tedavisinde kullanılan ilacın geliştirilmesi öngörülüyor. Proje kapsamında geliştirilecek teknoloji sayesinde ve ürünlerin klinik çalışmalarının başarıyla tamamlanmasıyla ülkede bulunmayan kanser ilaçlarına hastaların erişimi mümkün olabilecek, tedavide çeşitlilik sağlanacak.