Uzmanlar, ödemeler dengesi verilerini değerlendirdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Mayıs 2023’te 60,1 milyar dolar ile zirveye çıkan yıllıklandırılmış cari açık, 28,3 milyar dolar azalarak bu yılın şubat ayında 31,8 milyar dolara indi. Böylece yıllıklandırılmış cari açık, Temmuz 2023’ten bu yana üst üste 7 aydır gerilemiş oldu.

AA Finans analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, cari açıkta şubat ayında gözlenen iyileşmede dış ticaret açığının geçen yılın belirgin şekilde altında kalmasının ana etken olduğunu belirtti.

Cari açığın bu yılın sonunda 30 milyar dolar civarına gerileyebileceği öngörüsünde bulunan Bürümcekçi, “Cari denge, 2023 yılında 45,5 milyar dolar açık ile önceki yıla göre sınırlı iyileşme göstermişti. Bu gelişmede ise ham petrol ve doğal gaz fiyatlarının belirgin düşüş göstermesinin enerji ithalatını azaltması etkili olmuştu.” dedi.

Kıymetli maden (altın) ithalatının özellikle 2023’ün ilk yarısında belirgin şekilde artmasının bu durumun cari dengeye yansımasını sınırladığını ifade eden Bürümcekçi, öte yandan, cari denge açısından kritik olan turist sayısı ve turizm gelirinde artış eğiliminin devam ettiğini ve seyahat gelirinin önceki yıla göre yüzde 15,3 artarak 47,7 milyar dolar olduğunun açıklandığını hatırlattı.

Bu yıl ise küresel ekonomik aktivitenin toparlanma eğilimini yeni yılın ilk çeyreğinde de sürdürmesinin Türkiye’nin ihracatı ve dolayısıyla cari denge açısından olumlu yansımaya devam edebileceğini aktaran Bürümcekçi, “Buna karşılık, başta enerji olmak üzere küresel emtia fiyatlarının ilk çeyrekte yükselişe geçmesi ve iç talep ile ekonomik aktivitenin son dönemdeki parasal sıkılaşmaya rağmen görece güçlü seyrini koruması ara malı ve tüketim malı ithalatı yavaşlamasını sınırlayabilir.” diye konuştu.

“Altın ithalatının oluşturduğu baz etkisi, ilk yarıda ithalat düşüşüne yardımcı olacak”

Bürümcekçi, yine de altın ithalatının oluşturduğu baz etkisinin ilk yarıda ithalat düşüşüne yardımcı olabileceğini kaydederek, “Ayrıca, enflasyon görünümü ve rezerv kaybı nedeniyle ilave parasal ve makroihtiyati sıkılaşma yapılması ve kredi kartları ile yapılan harcamalardaki hızlı büyümeye yönelik önlemler alınmış olması, yerel seçimler sonrası talep unsurlarındaki dengelenmenin güçlenmesini getirebilir.” ifadesini kullandı.

“En önemli katkı dış ticaret açığındaki daralmadan geldi”

Pariterium Danışmanlık Kurucusu Dr. İsmet Demirkol da yıllıklandırılmış cari açığın şubat ayında 31,8 milyar dolara inmesindeki en önemli katkının dış ticaret açığındaki daralmadan geldiğini vurguladı.

Demirkol, “Bundan sonra ithalattaki daralma devam ettikçe, ihracatta ise avro pazarı dışında dolar cinsinden ihracatın artması durumunda yıl sonunda cari açık 25 milyar dolara gerileyebilir.” diye konuştu.