BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİ SEMİNERİ

Buğday yetiştiricilerine ve tarım sektörü temsilcilerine yönelik düzenlenen “Buğday Yetiştiriciliği” seminerine konuşmacı olarak katılan İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Metin Anıl, İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Mahmut Doğru, İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Ziraat Mühendisi Orhan Tecer ve Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Esra Aydoğan Çiftçi sektörün gelişimi ile ilgili önemli bilgilendirmelerde bulundular.

BUĞDAYIN SORUNLARINI MASAYA YATIRACAĞIZ

Programın açılış konuşmasını yapan İTSO Yönetim Kurulu Başkanı Metin Anıl, “İnegöl’deki buğday tarımını konuşacağız, bu konudaki sıkıntı ve sorunları tartışacağız. Bu tartışmanın sonunda daha iyiyi, daha güzeli nasıl yakalarızı oluşturup bir rapor haline dönüştüreceğiz, çalışmalarımızı bu şekilde sürdüreceğiz. İTSO’muzun 20 tane meslek komitesi var. Bunlardan 1’incisi Köy Kooperatifleri, Tarım Kooperatifleri ve tarımla alakalı bir meslek komitesidir. O meslek komitesindeki arkadaşlarımız yaptığımız Yönetim Kurulu Toplantısı’nda İnegöl’de buğdayı konuşalım, buğdayın sorunlarını masaya yatıralım istediler. Bugüne tertip ettik. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden arkadaşımız geldi, İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden arkadaşımız geldi sunum yapacaklar. Ben de hem oda başkanı hem de sektörden bir arkadaşınız olarak duygu ve düşünceleri ifade edeceğim. Daha sonra karşılıklı soru-cevap şeklinde toplantımızı sonlandıracağız” dedi.

İNEGÖL’DE 8 BİN HEKTAR BUĞDAY ÜRETİMİ YAPILIYOR

İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Mahmut Doğru ise, “Tarım denince ilk akla gelen buğdaydır. Buğday tarımın olmazsa olmazıdır. Gıdadan, inovasyondan, sürdürülebilirlikten, verimden bahsediyoruz. Şuanda 29 bin kültür hektar alanda kültür arazisi varlığımız mevcuttur. Bu konuda Bursa’da 4’üncü sıradayız. Bunun 17 bin hektarını tarla bitkileri oluşturuyor. Buğdayın payı burada 8 bin hektar civarındadır. Buğday daha ziyade Şehitler Mahallemizden başlayarak Alibeyköy’de yoğun olmak üzere üretilmektedir. Yer yer basına yansımalar oluyor. Buğdayın verimliliği açısından kuruluşlarımız arasında bilgi akışları oldu. Mevcut itibariyle İnegöl’de birçok çeşit buğday üretimi yapılmaktadır. Bu toplantı çok önemli. İTSO Başkanımız öncülüğünde önemli bir toplantı düzenliyoruz. Hayırlara vesile olmasını diliyorum” şeklinde konuştu.

VERİMLİLİĞİ ARTIRMAK ÇOK ÖNEMLİ

Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Esra Aydoğan Çiftçi, “Hızla artan ülke nüfusumuzun beslenme sorunlarının çözümünde, sınırlı olan tarım alanlarımızdaki bitkisel üretimin verimliliğini artırmak büyük önem taşımaktadır. İnsan beslenmesinde en ön sırada gelen tarla bitkilerinden birisi buğdaydır (Triticum aestivum L.). Buğday ürününden elde edilen un, bulgur, makarna, nişasta insan beslenmesinde; buğday bitkisinin sapları ise kâğıt-karton sanayinde ve hayvan beslenmesinde kullanılmaktadır. Ülkemizde 2015 yılında buğday yaklaşık 7,8 milyon hektar alanda ekilmiş, üretim 22 milyon ton olarak gerçekleşmiş ve dekardan alınan verimde 287 kilogramdır. Buğday bitkisi yetişme döneminin ilk devrelerinde düşük sıcaklık ve bol nemli hava istemektedir. Özellikle çimlenme ve kardeşlenme sırasında buğdayın istediği sıcaklık 5-10 santigrat, nem ise yüzde 60 kadardır. Buğday gelişmesinin ikinci devresi olan sapa kalkmada ise 10-15 santigrat sıcaklık ve yüzde 65 oranında nispi nem isteği olmaktadır. Buğday bitkisi her çeşit toprakta yetişmekle birlikte genellikle yüksek verimli derin, killi, tini, humusça zengin topraklardan alınmaktadır. Buna karşın makarnalık buğdayların ekmeklik buğdaylara, göre daha fakir topraklarda yetiştirilmesi mümkün olabilmektedir. Toprak işleme buğday tarımında kaliteli ve bol ürün alabilmek için en önemli işlemlerden ilkidir. Ekilen tohumluğun zamanında ve yeknesak bir şekilde çimlenebilmesi için tohum yatağı özenle hazırlanmalıdır. Buğday tohum yatağı hazırlığında, topraktaki organik maddenin korunması önemlidir. Çiftçilerimiz kesinlikle çok nemli toprak koşullarında buğday ekimi için pulluk ile sürüm yapmamalıdırlar. Bunun için atalarımız ‘Sürme tarlayı çamura, döner sonra demire’ demişlerdir.”

İYİ BİR TOHUM NASIL OLMALIDIR?

“Buğday tarımında bilinçli ve dengeli bir gübreleme yapmak için üreticilerimiz, ekecekleri tarlayı temsil edecek şekilde, usulüne uygun alacakları toprak örneklerini analiz yaptırarak kendilerine önerilen tavsiyeye göre gübreleme yapmalıdırlar. Fosforlu gübreler ekimle veya ekimden önce toprağa verilmelidir. Azotlu gübreleme, azotun topraktan yıkanmaması için üçe bölünerek yapılmalıdır. Azotun birinci kısmı ekimden önce veya ekimle birlikte 20-20-0 gibi kompoze gübrelerden birini kullanarak dekara 20-25 kilogram arası, ikinci kısmı Şubat ayı sonunda üre(yüzde 46 N) formunda 8-10 kilogram arası ve son üçte birlik kısmı da Mart ayı sonunda amonyum nitrat (yüzde 26 N veya yüzde 33 N) formunda 16-20 kilogram arası tarla serpme suretiyle verilmesi uygundur. Buğday tarımında yüksek ve kaliteli ürün alabilmek için sertifikalı tohumluk kullanımı çok önemlidir. İyi bir tohumluk bölge şartlarına uyan, önceden ekileceği bölgede denenmiş, değirmencilerin istediği, tescilli veya üretim izinli, verim potansiyeli ve sürme hızı yüksek, taneleri dolgun, hastalık ile zararlılara karşı ilaçlanmış olmalıdır.”

ERKEN VE GEÇ EKİM SAKINCALIDIR

“Ekilecek tohumluk miktarı, buğday çeşidinin kardeşlenme kapasitesi, bin tane ağırlığı, çıkış gücü ve tohumun saflığına göre 1 metrekarede 500 canlı tane olacak şekilde hesaplanmalıdır. Dekara atılacak tohumluk miktarı çeşitten çeşide ve tohum iriliğine göre değişmektedir. Buğday tarımında ekim zamanını belirleyen en önemli faktörlerden biri de tohum yatağındaki toprak sıcaklığıdır. Toprak sıcaklığının 8-10 santigrat olduğu zaman ekim yapılırsa kök gelişmesi hızlı ve kök tacı da derin olur. Bu uygun zamandaki ekim, soğuğa ve kurağa karşı dayanıklılığı arttırır. Erken ekimde, geç ekimde kış dönemindeki şiddetli soğuklardan bitkinin zarar görmesine neden olacağı için sakıncalıdır. Kışlık buğday ekimi 5-6 santimetre derinliğe yapılabilir. Ekilecek tohumluğu bin tane ağırlığına veya iriliğine bakarak bu derinlik küçük tohumlarda 4-5 santimetre, iri tohumlarda 5-6 santimetre olabilir” açıklamalarında bulundu.