Gerçek bir ürün, süreç, sistem veya tesisin sanal kopyası olan “dijital ikiz”, dünya ile etkileşim yöntemini değiştirecek teknolojiler arasında gösteriliyor.
Mevcut ürün ve pazarlar üzerinde büyük bir etkisi olacağı değerlendirilen dijital ikizlerin, gelecek 3-6 yıl içinde “erken çoğunluk” aşamasına geçeceği öngörülüyor.
Dijital ikizin, sistemlerin izlenmesi ve gerçek zamanlı olarak analiz edilmesi, gerçek hayatta oluşma ihtimali düşük olan veya tehlikeli olan olayların dijital ortamda oluşturulup sisteme geri besleme sağlayarak problemlerin oluşmadan önlenmesi, insan ve makinelerin çalışmaları analiz edilerek süreçlerdeki etkin olmayan adımların tespit edilmesi ve iyileştirme için geri besleme sağlanması gibi potansiyel kullanım alanları bulunuyor. Ayrıca gelişmiş dijital ikizlerde gerçek sistem otomatik olarak iyileştiriliyor.
Üretkenliği, kalite ve verimi, mühendislik etkinliğini artıran, işletme maliyetlerini düşüren bu teknoloji, otomotiv, havacılık ve uzay, sağlık, yenilenebilir enerji, şehir yönetimi, üretim gibi birçok alanda kullanılıyor.
Dijital ikizlerin etkin şekilde kullanıldığı alanlardan biri de savunma sanayisi. Savunma sanayisinde donanım/platform üretim süreçlerinin iyileştirilmesi, sahadaki platformların her birisi için bir dijital ikiz olgusu koşturulması (F35, Mars Rover gibi), platformlardan/sistemlerden veri toplayarak önleyici bakım sağlanması, platformlar arası önleyici bakım bilgi paylaşımı gibi örnek kullanımlar bulunuyor.
Platformdan toplanan verilerle yerde bir dijital ikiz oluşturuluyor. Platforma bir komut göndermeden önce komutun sonucu önce yerdeki dijital ikizde denenebiliyor. Önleyici bakım için uçuş sonrası platformdaki bakıma yönelik sensörlerden detaylı veri çekip dijital ikize besleme yapılabiliyor. İnsanlı/insansız kara, hava, deniz sahasındaki her platform dijital ikizler koşturularak geliştirilip en iyi hale getirilebiliyor.
ASELSAN iştiraki Türk savunma ve teknoloji şirketi BİTES Savunma Havacılık ve Uzay Teknolojileri Yazılım Elektronik Ticaret AŞ de son dönemde dijital ikiz konusunda AR-GE çalışmaları yürütüyor.
Enerji, havacılık, plastik enjeksiyon, sağlık gibi farklı alanlardan yerli/yabancı paydaşlar ile fikir alışverişi ve işbirliği yapan şirket, dijital ikizlerin hızlı ve maliyet etkin geliştirilmesi için uygulama çatısı ve araçlar geliştirmeye odaklanıyor.
BİTES, iki projesi ile Avrupa’nın lider endüstri oyuncularının buluştuğu ITEA Kümesi’nin onayını aldı.
Avrupa Birliği (AB) ekosisteminin lider platformlarından Eureka çatısı altında yazılım inovasyon odaklı faaliyet gösteren ITEA Kümesinin proje çağrıları kapsamında liderliği yürütülen “TiDiT-Timeline Driven Digital Twin” ve partner olarak yer alınan “VESTA – Proactive Protection Against Phishing-Based Ransomware” projeleri, gerçekleşen başvurular sonucunda, ITEA sekretaryası ve TÜBİTAK’ın değerlendirme süreçlerini başarıyla tamamladı.
ITEA, Avrupa’nın yenilikçi ve endüstri odaklı programlarından biri olup, aynı zamanda rekabetçi sektörlerin gelişmesinde etkin rol oynuyor. BİTES, sürecin son aşaması olarak TEYDEB 1509 Programı’na ulusal başvurularını gerçekleştirdi.
Bütçesi 14 milyon avro olan Zaman Eksenli Dijital İkiz Projesi, Türkiye, Belçika, Hollanda, Portekiz ve Slovenya olmak üzere 5 ülkeden 17 partnerin yer aldığı bir konsorsiyum tarafından yürütülecek.
Proje sonunda, iş süreçlerinde daha iyi karar verilmesini sağlayacak zaman eksenli TiDiT Dijital İkiz platformunun geliştirilmesi amaçlanıyor. Proje partnerleri, sağlık ve akıllı üretim teknolojileriyle dikkati çeken Philips Medical Systems Nederland B.V., TNO, Almende, Total Reality, Eindhoven University, Yazzoom, SISTRADE, ISEP Institute, Caretronic, Alp Havacılık, Innova, Panasonic Life Solutions, Bewell Teknoloji’den oluşuyor.
BİTES Genel Müdürü Uğur Coşkun, piyasadaki mevcut dijital ikiz hizmetlerinin, müşteri ihtiyaçlarını tam olarak karşılayamadığını, beklenmeyen arızaları engelleyemediğini ve uygun maliyetli modeller sunamadığını söyledi.
Ayrıca son kullanıcıların her simülasyonu farklı yazılımlar kullanarak kurmak zorunda kaldığına işaret eden Coşkun, bunun da maliyet, zaman ve emek kullanımı açısından olumsuzluklar yarattığını belirtti.
Coşkun, şunları kaydetti:
“Yenilikçi teknolojilerin uygulanmasıyla müşteri ihtiyaçlarını karşılarken farklı yazılım yeteneklerini bir araya getiren TiDiT Projesi, daha iyi bir karar verme süreci sağlamak ve durumsal farkındalığı artırmak için hizmet olarak model zaman çizelgesi odaklı bir dijital ikiz platform oluşturmayı hedefliyor. Yeni gelişen bir teknoloji alanında bu tür uluslararası konsorsiyuma liderlik etmeyi önemsiyoruz. Bu tür projelerle dijital ikiz konusundaki kaslarımızı güçlendirerek hem Türkiye hem de uluslararası alanda önemli bir oyuncu haline gelmeyi amaçlıyoruz.”