1.2 milyar TL’yi devlet bankalardan alıp vatandaşa verdi…
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) önceki gün görüşe açtığı yönetmelik taslağındaki ‘limiti 5 bin TL’nin altında olan kredi kartlarından yıllık 25 TL’den fazla kart ücreti alınamaz’ maddesi 23 milyon kart sahibini ilgilendiriyor. Türkiye’de toplam kredi kartı sayısı 57 adet olsa da BDDK’nın taslağı hazırlarken sanal ve ek kartları dikkate almadığı, çalışmayı ve hesaplamayı 35 milyon aktif kredi kartı üzerinden yürüttüğü öğrenildi.
BDDK’ya yakın kaynaklardan edinilen bilgilere göre, aktif kartların yüzde 65’inin yani yaklaşık 23 milyon kredi kartının limiti 5 bin liranın altında bulunuyor. Dolayısıyla taslağın yasalaşmasının ardından 23 milyon kart sahibinin yıllık ödeyeceği kart ücreti 25 TL’yi aşmayacak. Ortalama kredi kartı ücretinin 60 TL olduğu göz önüne alındığında, bankaların limiti 5 bin TL’nin altındaki 23 milyon adet karttan aldığı yıllık kart ücreti geliri 1.3 milyar liradan 575 milyon liraya inecek.
Peki bankalar aradaki 805 milyon liralık kaybı, limiti 5 bin liranın üzerinde olan 12 milyon kart sahibinden mi tahsil edecek? BDDK’nın da 5 bin TL limitini belirlerken, bu durumu dikkate aldığı ve “5 bin TL üzeri kart limiti olan kesim gelir düzeyi yüksek ve bilinçli. Bankaların kart ücretini fahiş artırması durumunda, pazarlık gücü ve banka değiştirme esnekliği mevcut. 5 bin TL’nin altı kesim borçluluk ve çeşitli nedenlerden dolayı banka değiştirme esnekliğine sahip değil” görüşünün ağır bastığı belirtiliyor.
LİMİTİN YÜZDE 37’SİNİ KULLANIYORUZ
Peki kredi kartı sahipleri kredi kartı limitlerinin ne kadarını kullanıyor? Bu konuda, ne Kredi Kayıt Bürosu, ne Bankalararası Kart Merkezi (BKM) ne de diğer kurumlarda basına açık bir veri bulunuyor. Ancak BKM’nin Kart Monitör 2013 araştırması verileri bu konuda genel eğilimi anlamaya yardımcı olur nitelikte. BKM’nin araştırmasına katılanların yanıtlarına göre ortalama kart limiti 4 bin 360 TL. A sosyo-ekonomik grupta ortalama limit 5 bin 740 TL’yi bulurken, kredi kartını sık kullananlarda bu tutar 7 bin 900 TL’ye çıkıyor.
Kart sahipleri limitlerinin ortalama yüzde 37’sini kullanıyor. Genel kanının aksine büyük çoğunluk kart limitlerini sonuna kadar kullanmıyor. 7 bin 900 TL limit örneğine bakılacak olursa, bu kart sahipleri limitlerinin sadece 2 bin 923 TL’lik kısmını kullanıyor. Dolayısıyla yeni durumda söz konusu kart sahipleri de limitlerini 5 bin TL’nin altına çekip 25 TL kart aidatı ödeyebilir.
KOMİSYON FRENİ 1.2 MİLYARLIK KÂRI GÖTÜRECEK
BDDK’nın önceki gün görüşe açtığı ve bankaların ücret ve komisyonlarına sert fren getiren yönetmelik taslağı banka kârlarına olumsuz yansıyacak. Bankaların ücret ve komisyon gelirlerinin yarıdan fazlasını kredi kartları, tüketici kredileri ve para transferleri üzerinden alınan ücret ve komisyonlar oluşturuyor. Analistler yönetmeliğin bu şekilde kabul edilmesi halinde bankaların ücret ve komisyonlarının yüzde 15-20 düzeyinde azalacağını öngörüyor. Bu durumda da bankaların 2014 kârlarının yüzde 3-5 arasında azalacağını hesaplıyor. Bankaların 2013 yılı toplam komisyon gelirleri 22.4 milyar TL, toplam kârları ise 24.7 milyar TL. Bu rakamlar baz alındığında, yeni dönemde bankaların ücret ve komisyon gelirleri 4.5 milyar TL, karlar ise yaklaşık 1.2 milyar TL tırpan yiyecek.