Prof. Arı: Kalıcı Oluşum Bekleyenler Hayâl Kurar

Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tayyar Arı, “ABD’nin bu kararı, Türkiye’ye pazarlık unsuru olarak kullanmak, Suriye’nin geleceğine ilişkin masada yer almak ve bunu askeri olarak da tahkim etmektir. Ben, en nihayetinde amacına ulaşıldığı zaman, PYD meselesinin buharlaşacağını inanıyorum. PYD ne Cenevre sürecinin bir parçasıdır, ne de Sochi sürecinin bir parçasıdır. Cenevre ve Sochi’ye katılmamış bir aktörü siz Suriye’nin geleceğinde domine edemezsiniz. Suriye’nin geleceğini belirmede PYD’yi önemli bir aktör haline getiremezsiniz. ABD’nin yapmak istediği Sochi sürecini baltalamak, Cenevre sürecinde sahada bunu kart olarak sürebilmektir. Belli bir yerde pazarlık dönecek, ABD burada gayesine ulaştıktan sonra PYD’yi de bir tarafa bırakacaktır. Burada kalıcı bir oluşum bekleyenler hayâl kurar. Suriye’de 25’i üzerinde böyle bir yapı oluşturmak, bölgenin gerçeklerine asla uygun bir şey değildir” dedi.

ABD’nin YPG üzerinden bir Suriye siyaseti üretmesinin ve buna ısrarla sürdürmesinin Türkiye’yi çok rahatsız edeceğini dile getiren Arı, “Çünkü Türkiye’nin baştan beri pozisyonu, bir terör örgütü ile mücadele ederken, başka bir terör örgütü ile iş birliği yapmak büyük bir çelişkidir. Bu terör örgütlerinin kendisine zarar vereceği noktasında kaygısı var. ABD’nin ısrarla bu tutumu devam ettirmesine de anlam vermek çok zordur. ABD’nin son açıklamasından sonra Dışişleri Bakanlığı tarafından da kınama geldi. Rusya’dan gelen açıklama da, bugün itibari ile bunun uluslararası hukuka aykırı olduğu doğrultusundaydı. Türkiye’nin kınamaya yönelik açıklamasında bir diğer hususun daha altı çizildi. O da Suriye’nin toprak bütünlüğüne zarar verecek gelişmeden kaçınılması istendi. Rusya da aynı noktaya dikkat çekti ve uluslararası hukuka aykırı olduğunu söyledi. Ayrıca bu kararın Suriye’nin bölünmesine giden süreci hızlandırabileceğine dikkat çekildi” ifadelerini kullandı.

ABD’nin yaptığı bu işin uluslararası hukuka aykırı olduğunun altını çizen Arı, “Hem de bölgedeki tüm müttefiklerle ilişkilerine zarar verebilecek boyutu var. Türkiye gibi NATO içerisinde müttefiki olan ve Türkiye’de bir üsse sahip olan ABD’nin ısrarla bu politikaları sürdürmesini anlamak mümkün değil. ABD bölgede bir manevra kazanmak istiyor. Bunun sürdürebilir olacağına da inanmıyorum. Kuzey Irak’taki gelişmelerden sonra ABD’nin Kuzey Suriye üzerinden hangi noktaya kadar varabileceği aslında bizim açımızdan pek de karanlık bir şey değil. ABD’nin son 20-25 yıllık Kuzey Irak’taki yatırımının geldiği nokta, son aşamada Merkezi Irak Yönetimi yanında saf tutmak oldu. Demek ki en nihayetinde ABD, bu unsurlar üzerinden bir takım politikalar yürütürken, asıl amacı bu unsurlar değil, bu unsurları kullanarak hedefine ulaşmaktır” diye konuştu.

“Türkiye ve Rusya gibi büyük ülkelerin karşı durduğu bir politikayı sürdürmek mümkün değildir” diyen Arı, “Bunun uluslararası ilişkilerde karşılığı yoktur. Kuzey Irak’taki süreç belli bir yerden sonra kendisini reel politikaya bıraktı. Bu bölgedeki oyuncularla kartların yer değiştirmesi mümkün değildir. Bu bölgeye yeni oyuncular dahil edecekseniz, bu bütün oyuncuların kararı ile mümkündür. Yeni bir unsuru aktör olarak bu bölgeye dahil etmeniz mümkün değildir” şeklinde konuştu.