Güneş enerji santrallerinde (GES) verimliği artırmak ve sürdürülebilirliği sağlamak için çözümler üreten Robsys Robotic Systems firması, panellerde meydana gelen kirlilik nedeniyle yaşanan enerji kayıplarını önlemek için geliştirdiği temizlik robotunu 13 ülkeye ihraç ediyor.
İklim değişikliğiyle mücadele kapsamında yenilenebilir enerjiye yönelimin arttığı son yıllarda yatırımcılar GES kurulumlarına da hız verdi. Söz konusu santrallerin işletmeye alınmasının ardından, panel bakımı ve ömrünün uzatılmasına ilişkin de yeni bir sektör ortaya çıktı.
Sektörde yaptıkları çalışmaları AA muhabirine anlatan Robsys Robotic Systems Genel Müdürü Turgut Çağatay, Türkiye’de güneş enerjisi sektörünün gelişmesiyle yatırımcılardan gelen talepler üzerine panel temizliği alanında AR-GE birimi kurduklarını söyledi.
Çağatay, santrallerden istenen verimi alabilmek için panel bakım ve temizliğinin önemli olduğuna işaret ederek, “Güneş panellerinin devamlı enerji üretebilmesi için belli periyotlarda temizlenmesi lazım. Düzenli temizlik panelin ömrünü uzatır. Çünkü noktasal kirlenmelerde enerji kaybı yaşanıyor ve orada hot spot adı verilen sıcak noktalar ortaya çıkıyor. Bu sıcak noktalarla beraber o hücre genleşmek suretiyle parçalanıyor ve uzun vadede panel kayıplarına neden oluyor. Bu da aynı zamanda panel değişimi ve bakım maliyetleri demek. Bu yüzden de temizlik kesinlikle enerji kayıplarını önlediği gibi bakım maliyetlerini de sıfıra indiriyor.” diye konuştu.
Temizlik sıklığının projeden projeye değişim göstereceğini aktaran Çağatay, “Tozlanma her bölgede aynı değil. OSB’lerde, merkezi konumlarda, şehir merkezlerinde ya da maden ocaklarına ve çimento fabrikalarına yakın bölgelerde kirlenme çok daha hızlı ve enerji kaybı da bu oranda daha fazla oluyor. Bu yüzden bazı projelerde günlük temizlik, bazılarında haftalık, bazı yerlerde de aylık temizlik yeterli olabiliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Çağatay, santral ve çatı tipi projeler için farklı kapasiteli ürün geliştirdiklerini ve robotların çeşitli özelliklere sahip olduğunu belirterek, “Robotlar, temizlik yapmanın yanında termal inceleme, otonom çalışma, hasar tespiti ve uzaktan kontrol gibi birçok özelliğe sahip.” dedi.
Yurt içi kullanımın yanında yurt dışı pazarına yönelik de ihracat hedefleri olduğunu dile getiren Çağatay, “Halihazırda ihracatta 13 ülkeye ulaştık. Hızlı büyüyoruz, markamız aynı zamanda 80 ülkede tescillendi. Hedefimiz dünyada güneş panelinin olduğu her ülkede faaliyet gösterebilmek. 80 ülkeye ilk etapta ihracat hedefimiz var. Şu anda Avrupa’da ağırlıkla Almanya, Fransa ve İspanya’ya ihracatımız var. Yakında Amerika pazarına ulaşmış olacağız.” diye konuştu.
Çağatay, ürün geliştirirken panele zarar vermeyecek materyaller kullanıldığına dikkati çekerek , “Güneş panelleri çok hassas yapıda malzemeler. Silisyum adı verilen hücrelerden yapılıyor. Üzerinde incecik teller var. Bunlar çok çabuk zarar görebiliyor. Silisyum kum gibi dağılan bir malzeme. Bunların zarar görmemesi için bizim palet yapımızda bir ağırlık optimizasyonu var. Yani panelin her yerine eşit ağırlıkta basmak gibi.” ifadelerini kullandı.
Güneş panellerinin verimini artırmak için bu alana yatırım yapılması gerektiğini dile getiren Çağatay, “Ülkemizde bu alanda ciddi bir farkındalık yarattık ancak hala bu konuda bilgi sahibi olmayan çok fazla yatırımcımız bulunmakta. Bu konuya dikkat çekmek istiyoruz. Panel temizliği güneş enerjisi verimliliğini yüzde 50’ye kadar da artırabiliyor. Çünkü siz temizlemediğiniz müddetçe bu enerji kaybolmaya devam ediyor. Kirlilik katmanı arttıkça enerji kaybınız artar.” değerlendirmesinde bulundu.