Yıllar önce Bosna’dan gelerek İnegöl’e yerleşen Boşnaklar, kültürlerini yaşatmaya devam ediyor

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Bosna Hersek’in Tuzla şehrinden İnegöl’e gelerek, ilçeye 11 kilometre uzaklıktaki ormanlık alana yerleşen Boşnak asıllı vatandaşlar, kültürlerini yaşatmaya devam ediyorlar.

Tuzla şehrinden geldikleri için eskiden ‘İnayet’ olan kırsal mahallenin isminin ‘Tuzla’ olarak değiştirilmesini talep eden Boşnak asıllı vatandaşlar, İnegöl Belediyesi’nin 2017 yılında aldığı karar ile mahallenin ismi ‘Tuzla’ olarak değiştirilmesini sağladı.

Aynı zamanda köyün bazı sokak ve caddelerinin ismi de Boşnakça olarak değiştirildi.

Boşnak kültürünün yaşatıldığı 135 kişilik nüfuslu mahallede, Boşnak yemekleri ve tatlıları da özenle yapılıyor. Tuzla mahallesi sakinleri geçimlerini ise tarım ve ormancılıkla sağlıyor.

Bosna Hersek’te yaşadıkları kültürlerini İnegöl’de de sürdürdüklerini belirten Tuzla Mahalle Muhtarı Yusuf Sarıkaya,

“Atalarımız yıllar önce gelerek buraya yerleşmişler. Köyümüzde Boşnakça hala konuşuluyor. Sadece Boşnakça değil, kültürümüzü de yaşatmaya devam ediyoruz. Yemeklerimiz, tatlılarımız o topraklardan buraya kadar gelmiş durumda. Oradaki kültürü İnegöl’e taşımışlar. Kültürümüzü günümüze kadar yaşattık, bundan sonra da yaşatmaya devam edeceğiz” dedi.

‘İlkokula kadar ben Türkçeyi bilmiyordum’

Boşnakçanın ana dilleri olduklarını belirten Tuzla sakinlerinden Mikayil Turan (33), ilkokul yıllarına kadar Türkçe bilmediğini, daha sonra Türkçe’yi öğrendiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Atalarımızdan, dedelerimizden, balarımızdan duyduğumuz kadarı ile 1893 tarihinde göç etmişiz. Atalarımızın burayı seçmelerinin nedeni, Bosna’nın Tuzla şehrinden geldikleri için oranın görünümü ile buranın görünümü bir olduğunu için burayı tercih etmişler. Şuanda genel olarak kültürümüz devam ediyor. Ana dilimiz Boşnakça. Büyüklerimiz evde varken sürekli Boşnakça konuşuyorduk. Türkçe dilini çok nadir veya dışarıda olduğumuz zaman kullanıyorduk. Benim annem, rahmetli babam Boşnak’tı. Biz evde sürekli Boşnakça konuşurduk. Kalabalık bir aileydik, 6 kardeş, anne baba 8 kişiydik bir evde. Sürekli Boşnakça konuşuyorduk. Ben 7 yaşında okula başladım. İlkokula kadar ben Türkçeyi bilmiyordum. Türkçeyi ilkokulda öğrenmeye başladım. Hocamız bir şey soruyordu ama biz öyle bakıyorduk, acaba ne soruyor diye. Sonra zamanla alışmaya başladık”

‘Oradaki yaşam ile buradaki yaşam aşağı yukarı aynı’

Kültürlerinin yıllar geçmesine rağmen yaşatıldığını belirten bir diğer mahalle sakini İlhan Kaya (43) ise,

“Zamanında dedelerimiz gelmiş. Köyümüzde Boşnakça dili unutulmadı, konuşuluyor. Yemeklerimiz, töre, adet hepsi aynı şekilde devam ediyor. Oradaki yaşam ile buradaki yaşam aşağı yukarı aynı. Orada eskilerden beri yapılan, ‘Pita’ diyoruz biz yani börek bizde hala meşhurdur. Olmazsa olmazlardan biridir. Kuru et burada da var. Bazı şeyler unutuldu ama hala devam ediyor. Düğünlerimiz Boşnakça kültürüne göredir. Şimdilerde biraz değişti ama benim nenem Türkçe bir şey bilmiyordu. Tamamen Boşnakça konuşuyordu. Ufak çocuklara Türkçe bir şey sorduğun zaman, Boşnakça cevap veriyorlardı. Bu biraz kırıldı ama yine Boşnakça konuşuluyor. Buradan Bosna’ya gittiğimiz zaman Boşnakça rahat bir şekilde konuşulabiliyor” diye konuştu.

Yıllar geçmesine rağmen kültürlerini koruduklarını ve yaşatmaya devam edeceklerini belirten Yusuf Çetinkaya (37), şu ifadeleri kullandı:

“Biz Boşnakçayı unutmadık. Kültürümüzü de unutmadık. Oradan gelen kültürümüzü aynı şekilde uyguluyoruz. Geleneklerimizi takip ediyoruz, sürdürüyoruz. Sürdürmeye devam edeceğiz inşallah. Kültürümüzü unutmayacağız, yaşatacağız”

Mehmet Turan isimli vatandaş,  bu köyde doğduğunu ifade ederek

“O dönemlerde biz tamamıyla ahşap bir evde sedirlerde oturur ve bildiğimiz saç ayaklarında evin ortasında yanan ateşte pişen yemeklerle, Boşnak börekleriyle çocukluğumuz geçti. O yıllar hala burnumuzda tütüyor. Bir teselli var ki, hala köyde Boşnakça dili konuşuluyor. Evlerde Boşnak börekleri pişiyor, Boşnak tatlıları ikram ediliyor ve burada bizim Boşnak ırkının sıcaklığı hala yaşanıyor, yaşatılıyor. Bunu hem düğünlerde hem kınalarda hem de asker eğlencelerinde görebiliyoruz” dedi.

HABER: SERHAT ÇİÇEK