Ev ve arazilerine ilkel teleferikle ulaşıyorlar

Bölgenin engebeli yapısı ve çay tarımındaki zorluklar nedeniyle binlerce ilkel teleferik Rize’de yük taşımacılığı için kullanılıyor.

Engebeli araziler ve bazı bölgelerde komşular arasındaki arazi anlaşmazlığı nedeniyle yol ağı oluşturulamayınca tehlikeye rağmen tek çözüm “varangel” adı da verilen ilkel teleferik oluyor.

Merkeze bağlı Dağınıksu Mahallesi’nde de Sarı ailesi ve bölgede arazisi bulunanlar 2 kilometrelik patika yolun bir bölümü ile köprü, sel ve heyelan nedeniyle kullanılamaz hale geldiği için ilkel teleferikle ulaşım sağlıyor.

Ulaşım sıkıntısı nedeniyle evlerini sürekli kullanamayan Sarı ailesi, 10 yıldır ev ve bahçelerine gitmek için sabahın erken saatlerinde yerden yüksekliği 300 ile 800 metre arasında değişen, 800 metre uzunluğundaki teleferiğe biniyor, işleri bittikten sonra akşam saatlerinde yeniden teleferikle geri dönüyor.

Bölgede arazisi bulunan 13 aile de ulaşım için aynı yolu kullanıyor.

“Ölümüz de dirimiz de teleferikle”

Meryem Sarı (73), AA muhabirine, 55 yıl önce gelin geldiğini, uzun yıllardır teleferiği ulaşım aracı olarak kullandığını anlattı.

Binmeye mecbur kaldıklarını ifade eden Sarı, “İnip çıkamıyoruz mahalleye. Yol yok. Yetkililerle yol için görüştük. Bize yardımcı olacaklarını söylediler. Biz korkuyoruz. Bir an önce çözüm bekliyoruz. Altına düşeceğiz, bir kişi ölecek. Hava yağsa korkuyoruz.” dedi.

Evine ulaşmak için tek isteğinin yol olduğunu dile getiren Meryem Sarı, “Teleferiğin uzunluğu 800 metre. Giderken aşağı bakınca adamları küçücük görüyorum. Gözümü teleferikten ortada kapatıyorum. Bakamıyorum etrafa. Bir keresinde makara çıktı. Bizim teleferik teline binen bir kişi havada asılı kaldı. Başka bir makara döşediler, gidip adamı alıp geldiler.” diye konuştu.

Yalçın Sarı (36) ise baba ve dede evine yol olmadığı için gitmekte zorlandıklarını aktararak “Seller köprüyü, patika yolu alınca karşıya geçmek için suyun içine giriyorsunuz. Köyün bütün insanları aynı sıkıntıyı yaşıyor. Karşı bölgeye 13 teleferik gidiyor. Hane olarak 4 hane var ama hiçbirimiz duramıyoruz. Araba yolu yok. Çaresizliğin ortasında. Ölsek cenazemiz de telle gidiyor. Ölümüz de dirimiz de teleferikle.” ifadelerini kullandı.

“Çoluk çocuk herkes teleferiklere biniyor”

Bölgedeki teleferik istasyonlarının kurulması için arazisini mahalle halkının kullanımına açan İsmail Kurt (58), ilk teleferiğin 50 yıl önce dedesi tarafından kurulduğunu söyledi.

Her türlü ulaşımın teleferikle yapıldığını belirten Kurt, “Dedemin cenazesini teleferikle verdik. Hastaları teleferikle taşıyoruz. Komşu karşıda ölünce cenazesini teleferikle getirdik. Çoluk çocuk herkes teleferiklere biniyor. 3 yaşından 80 yaşına kadar herkes teleferiğe biniyor. Geçmiş yıllarda insanlar yüklerini sırtında taşıyordu ama artık mecbur biniyor. Patika yol selden sonra kalmadı. Elektrik kesse kaldın karşıya.” dedi.

Emine Kurt (70) da teleferik ile arazisine ulaşım sağladığını vurgulayarak, “Teleferiğin içine yatıyorum. Gözlerimi kapatıyorum, hiçbir şey görmüyorum. Karşıya gidince açıyorum. 15 yıldır teleferikle yolculuk ediyorum. Bölgeye yol istiyoruz.” diye konuştu.

Teleferik parmağını kopardı

Hatice Dil de teleferiğin üzerinde bıraktığı izi şöyle anlattı:

“Ben 10 yaşındaydım, teleferik yeni gelmişti. Elektrik kestiği için ileri geri deneme yapıyorlardı. Makaraların oradan yardım edeyim diye çekerken parmağımı kaptırdım. Parmağımın tepesini koparıp attı. Kolumu kaptırsam kolum kopacaktı. Bacağını, kolunu, parmağını koparır. Teleferiğin hepsi tehlike.”

Mağduriyet yaşadıklarına dikkati çeken Dil, “Bize yetkililer, devletimiz yardım etsin. Herkesten destek bekliyoruz. Tek temennimiz yol, yolumuz olursa evimize ve arazimize rahat gidip gelebiliriz. Teleferiği yük taşımacılığı dışında kullanmayız. Güvende oluruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Yetkililer, yaklaşık 2 kilometrelik yol için inceleme çalışmalarının sürdüğünü, bazı özel mülk sahiplerinin yol için izin vermediğini kaydetti.